İLİMİZ EKONOMİSİ KÜÇÜLÜYOR
Dünyada ve Ülkemizdeki ekonomik daralma, İlimizdeki esnaf ve tüccarımıza sıkıntılı günler yaşatmaya başlamıştır. Bu zor dönemde çıkış yolu arayan esnaf ve tüccarımızla ortak görüşlerimizi sizlerle paylaşmak istiyorum.
SORUN ; İlçelerimiz ve bir kısım Belde ve köylerimiz İlimizle kopuk yaşıyorlar. Gümüşhane olarak çevremizle, sosyal, kültürel ve ekonomik birlikteliğimiz yok. İlimiz, İlçe ve köylerimizle bir sinerji yaratamıyor.
ÇÖZÜM ; İlimizin, İlçe, Belde ve Köyleri ile karayolu bağlantıları standartlara uygun olarak kısa zamanda yapılmalıdır. Şiran-Kelkit arası, Kelkit- Köse arası, Köse - Gümüşhane arasındaki devam eden yollarımız bitirilmelidir.
26 köyün ve yaylalarının kullandığı, Tohumoğlu– Yağmurdere yolu standart yol olarak yapılmalıdır.
Salyazı Beldesi ve 7 komşu köyünü İlimize ulaştıracak çok kısa bir yol olan Çalık Köyü güzergahı açılmalıdır.
Önemli bir gurup yolu olan İkisu-Şiran yolumuzda bitirilmelidir.
Devam eden, İkisu –Yağlıdere gurup köy ve yayla yollarımızın da yeterli ödenekle bitirilmesini istiyoruz.
Ulaşım rahatlığı, İl, İlçe ve köylerin ilişkilerini artıracaktır.
SORUN ; Kamu Kurumlarının Mal ve Hizmet alımları ile yatırımları azalmıştır.
ÇÖZÜM ; Kamu Kurumlarının mal ve hizmet alımlarında, eşit şartlarda yada şartların eşitlenmesi önerilerek, İlimiz tercih edilmelidir. İlimiz esnafının, komşu illerle rekabet edebilmesi konusunda kamu yöneticilerimizin bilgi ve desteğine ihtiyacı vardır.
Mal ve Hizmet alımlarında, Kamu Yöneticilerimizin ve özel sektörün, karşılıklı hassasiyet göstermesi İlimiz adına çok faydalı olacaktır.
Kamu yatırımları İlimiz ekonomisinin önemli girdilerindendir.
- Kelkit, Sadak Barajı ihale edilmeli,
- Köse Barajı hızlandırılmalı,
- Harşit Çayı üzerinde üçüncü Baraj ihale edilmeli,
Yarım kalmış Kamu yatırımları tamamlanmalıdır.
İlimiz ihtiyaçlarının öncelik sırası belirlenerek, yeni projeler yapıp yatırım programlarına teklif edilmelidir.
SORUN ; Seyyar Satıcılar
Seyyar satıcıların kontrolsüz bir şekilde Pazar alanları dışında gelişi güzel tezgah açanlar, araçlarla çeşitli noktalarda satış yapanlar, (Vergi, Sigorta, Bağ-Kur, Kira v. belirli giderleri karşılama zorunluluğu içinde olan yerleşik esnafla haksız rekabet yapmaktadırlar.
ÇÖZÜM ; Salı pazarının dışında her türlü seyyar satıcı yasaklanmalıdır. Pazar esnafı kayıt altına alınmalıdır.
Şehrin çeşitli yerlerinde, mesai saatleri içinde ve dışında, araçlar üzerinde mal satışı yasaklanmalıdır.
SORUN ; Kış mevsimi uzun süren İlimizde enerji maliyetleri ekonomiye ek yükler getirmektedir.
ÇÖZÜM ; İlimizin şehir içi Doğal Gaz ihalesi yapılmalıdır.
SORUN ; Yüksek Öğretim Kurumlarımız yeterli değil. Mevcutlardan da, sosyal, kültürel ve ekonomik olarak beklenen faydayı göremiyoruz.
ÇÖZÜM ; Mühendislik fakültesi sosyal, kültürel,ekonomik alanlarda,kamuoyuyla daha çok işbirliği yapmalıdır. Örneğin ; Mühendislik Fakültemiz, Süleymaniye Mahallesine bir yol projesi yapabilir. Yada başka projelerle İlimize daha güzel katkılar sağlayabilir.
Ayrıca 1991 yılında Kanunla kurulan, KTÜ’ ye bağlı 5 bölümlü Gümüşhane Mühendislik Fakültesinde, bina yokluğundan Makine Mühendisliği ve Elektrik Mühendisliği Bölümleri açılmamıştır. Bu bölümlerin açılması için fiziki mekanlar yapılmalıdır.
Eğitim Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ve Sağlık Yüksek Okulu açılmalıdır.
SORUN ; Yer altı ve yerüstü kaynaklarımızdan istifade edemiyoruz.
ÇÖZÜM ; Bu günkü MTA verilerinde Gümüşhane İlimizde mermer yataklarının olmadığı yazılıdır.
Ancak, Bahçecik ve Şiran’da çıkan mermer yataklarımızın fabrikaları kurulmaya başlamıştır. Dolayısıyla MTA İlimizde yeni bir çalışma yaparak, yer altı ve yerüstü zenginliklerimizin yeniden tespitini yapmalıdır.
SORUN ; Transit Yol trafiğinin İlimiz ekonomisine katkısı olmuyor.
ÇÖZÜM ; Torul- Gümüşhane arasında yöresel ürünlerimizin de satılacağı transit yolcu ve misafirlerimize hitaben bir çarşı kurulmalıdır.
Transit yol üzerinde kurulacak bir çarşı ile hem ticaret hacmimiz büyüyecek hem de yöresel ürünlerimizin satışını ve İlimizin tanıtımını yapmamız mümkün olacaktır.
SORUN ; İlimiz tarım sektörünün destekleri yeterli değil.
ÇÖZÜM ; Bozulmamış ekolojik yapımız, bu zenginliği ile her türlü biyolojik üretim yapılması için müsait ve hazır bir altyapı oluşturmaktadır.
Sulanabilir arazi temini için özellikle tarıma ve hayvancılığa müsait köylere göletler yapılmalı, kuşburnu, dut, ceviz gibi ürünler proje ve kaynaklarla desteklenmelidir.
Hayvancılığı engelleyen ve yasal olmayan, sınırlardaki hayvancılık ticareti de engellenmelidir.
SORUN ; Turizmden hak ettiğimiz payı alamıyoruz.
ÇÖZÜM ; Tarihi ipek yolu üzerinde bulunan İlimizde üç kültürün yaşadığı Süleymaniye mahallesi, karaca mağarası, tomara şelalesi, Limni ve artebel gölleri Kürtün örümcek ormanları, flora yapısı ve daha birçok tarihi yerleri, İlimizin büyük zenginliklerdir.
Gümüşhane İlimizin eski yerleşim yeri, tarihi Süleymaniye Mahallesinde kışın kayak sporu, yazın yayla turizmine müsait güzel bir alanımız vardır.
Bu zenginliklerimiz ilgili Bakanlığın proje ve kaynakları ile desteklenip İl turizmine ve ekonomisine kazandırılmalıdır.
SORUN ; Bütçe Destekli Teşvik Kredileri alamıyoruz. Faizlerde çok yüksektir.
ÇÖZÜM ; Hazine destekli kredi faizleri hala % 20 gibi çok yüksek orandadır. Ticari faizler % 150 olduğu dönemde Hazine Destekli Krediler % 20 idi. Şimdi Ticari Kredi faizleri % 20’ye geriledi.
Ancak, bu hala % 20’de devam ediyor. Bu teşvikli kredi için çok yüksek bir faizdir. Kalkınmanın yolu üretim ve istihdamdan geçtiğine göre üreten ve istihdam sağlayanlara bu faizlerin % 5’ler civarında verilmesi gerekmektedir.
Faiz sisteminin bu yeni gelişmeler doğrultusunda Bütçe Destekli Teşvik Kredi faiz oranlarının yeniden düzenlenerek daha kullanılabilir hale getirilmeli, % 130 teminat da istenilmemelidir.
% 130’lar seviyesinde istenen teminat mektuplarının banka komisyonu, parasının faizinden çok yüksek oluyor. Büyük ölçüde düşen faiz oranlarına bakıldığında Teşvik Kredi faizleri % 5’lerin de altında olmalıdır. Krediler için Banka teminat mektubu istenmesi doğru değildir.
Kredi mevzuatlarındaki lastikli yorumlar ve keyfi tutumlar yüzünden hak edilen kredileri bile alamıyoruz.
Gümüşsuyu fabrikamıza kredi vermeyen Kalkınma Bankasının ne iş yaptığını anlamakta zorluk çekiyoruz.
Kredi şartlarının tamamını yerine getiren Gümüşsuyu Fabrikası bekleyen kredisini almazsa kapanacaktır. O zaman 2000 ailenin vebali hak edilen krediyi vermeyenlerin olacaktır.
SORUN ; Kapanan İşletmeler.
ÇÖZÜM ; İlimiz Arzular Beldesindeki , şu an TMSF’ nin tasarrufunda ve kapalı bulunan Çimento Fabrikası, üretim yapılması şartı ile özel sektöre bedelsiz verilmelidir.
SORUN ; Teşvik Yasası
ÇÖZÜM ; 5084 sayılı yasanın sadece fert başına Milli Gelir kriterine göre çıkarılması, Gümüşhane ve Gümüşhane gibi İller için bir fayda sağlamamıştır. Yasa kapsamına giren İller arasında da bir haksızlık olmuştur. Çünkü ;
Gümüşhane İlimiz Milli Gelir bakımından 62. sırada, sosyo ekonomik gelişmişlik bakımından 71. sırada, (GSYH) Gayri Safi Yurtiçi Hasıladan aldığımız pay bakımından 74. sıradadır. Burada görülüyor ki en az gelişmiş 11. İl konumundayız. Gümüşhane ilimiz bu şartlarda yatırımcı için avantaj sağlamıyor ve cazip görülmüyor. 5084 sayılı Yasanın bu kriterlerde dikkate alınarak yapılması daha doğru olur.
5084 sayılı Yasa kapsamına giren İller kendi aralarında guruplandırılmalıdır.
- Alt gurup İllerde teşvik süresi 15 yıla çıkarılmalıdır.
- Kurumlar Vergisi ve Gerçek Gelir vergisi muafiyeti verilmelidir.
- Mevcut işletmelerde 5084 sayılı yasadan istifade etmelidir.
Mevcut işletmeler yasa kapsamına dahil edilmediğinden İlimizin en büyük sanayi kuruluşu İncinur Tekstil kapanmıştır.
SORUN ; Esnaf ve Tüccarımızda yetersiz ürün çeşidi ve profesyonelliğin olmayışı.
ÇÖZÜM ; İlimiz ekonomisinin daralmasında esnaf ve tüccar olarak bizim de eksikliği var.
Ürün çeşidi ve kaliteyi artırmalıyız. Bir işyerinde en önemli şeyin müşteri olduğunu çok iyi bilmeliyiz. Şu sözün altının çizerek sözlerimi bitiriyorum.
“Herkes bulunduğu yerde en iyi olmalıdır” diyor, saygılar sunuyorum.
İsmail AKÇAY
Yönetim Kurulu Başkanı