Gümüşhane Elmasını Çernobil Mi Bitirdi?

Geçmişte katırlarla birlikte sandık sandık Trabzon’a, oradan da gemilerle İstanbul’a gönderilen “Gümüşhane Elması” can çekişiyor.

Elmanın Gümüşhaneliler için geçim kaynağı olmaktan çıktığını ifade eden üreticiler ilgisizlikten yakınıyor.

Gümüşhane’nin Pirahmet Köyünde babadan kalma arazilerinde meyve üretimi yapan Selahattin Döner, son yıllarda meyveciliğin Gümüşhane’de tam anlamıyla tükendiğini söyledi. Döner, yaşanan iklim değişiklikleri ile birlikte; GSM İstasyonları, maden işletmeleri ve radyasyonun bu durumun asıl suçluları olduğunu iddia ederek, “Meyveyi Çernobil bitirdi. O felaketinden beri kaliteli ürün elde edemiyoruz. Elmalarımız ekonomik bir değer taşımıyor. Önceki yıllarda şehirde bir soğuk hava deposu kuruldu. Meyve yok ki depolansın. Oda kapandı. Gerçi olsa da karı emeğini korumuyor. Elma üretiminin artması, ürünümüzün kaliteli olabilmesi için il müdürlüğünün devreye girmesi gerekiyor” dedi.

Meyve bahçelerinin çocukluk dönemlerinde geçim kaynakları olduğunu kaydeden Döner, “Babam bu bahçelerden, tonlarca elma hasadı yapar Trabzon’a, Erzurum’a, Tokat’a gönderirdi. Sadece elma da değil, elma ağaçları da yok olup gitti. Gümüşhane’ye özgü birçok elma çeşidi vardı. Yavaş yavaş onları da kaybettik. Armutlar, kirazlar vişneler. O zamanlar sadece vişneden iki ton ürün alırdık, şimdi iki kiloya muhtaç olduk” şeklinde konuştu.

-RUSLAR VE ERMENİLER 1.DÜNYA SAVAŞINDA ELMALARIN YÜZDE 80'İNİ KATLETTİ

Öte yandan Gümüşhane elmaları ile ilgili 1925 yılında kaleme alınan yazılarda Gümüşhane elmalarının Anadolu’nun her köşesinde bulunduğu belirtilirken, I.Dünya Savaşı sırasında Ruslar ve Ermeniler tarafından elma ağaçlarının yüzde 85’inin katliama kurban edildiği ifade edildi.

Ahmet Halil adlı yazarın ifadelerine göre Kurtuluş Savaşı'ndan sonra devam eden aşılamayla birlikte şehirde elma bahçelerinin yavaş yavaş yeşermeğe başladığını ve üç dört sene sonra zararın yüzde 50’sinin karşılandı.

Ahmet Halil, Anadolu'nun her tarafında Gümüşhane elmasının meşhur olduğunu belirterek, “Bazı şehirlerindeki güzel ve cazip elmalara da Gümüşhane elması adı veriliyor. Gümüşhane'den yapılan ihracat başlıca iki tarafadır. Birincisi Trabzon, ikincisi Erzurum'dur. Her iki taraf için de vasıta katırcılardır. Özel sandıklara yerleştirilen elmalar beşer günde son baharda birer haftada Trabzon ve Erzurum'a ulaşır. Trabzon'dan İstanbul'a ve Erzurum'dan da Bitlis, Diyarbakır taraflarına gönderilir.” ifadelerini kullandı.