Gümüşhane’nin Yeni Afet Alanı (Oltanbey Mahallesi)

Gümüşhane’de İmamlar Kooperatifi olarak bilinen blokların yapımı ile başlanılan, son on yılda en fazla yapılaşmanın meydana geldiği, yaklaşık 3000 nüfus ile Gümüşhane’nin Trabzon istikametinden gelindiğinde en gözde ve en modern mahallesi: Oltanbey Mahallesi.

Sizleri dışarıdan bakıldığında Gümüşhane’nin en yeni ve modern mahallesi olan Oltanbey’in ara sokaklarına götürmek istiyorum.

Öncelikle bu yazıyı on yıllık mesleki tecrübeye sahip, bir inşaat mühendisi kardeşiniz olarak yazdığımı belirtmek istiyorum.

Oltanbey Mahallesindeki yapılara baktığımızda tamamına yakınının, kayaların dik şekilde kesilmesi sureti ile açılan temellerden yükselen binalardan ibaret olduğunu görüyoruz.

Kayalar kesiliyor kesilmesine ama kayaç yapısına bağlı olarak kesilen yüzeylerde bulunan doğal süreksizlikler çok büyük tehlike arz ediyor. Şimdiden bu süreksiz çizgilerin kesiştiği kısımlarda daha çok üçken geometrik şekle sahip irili ufaklı parçaların koptuğunu ve kopmaya devam ettiğini rahatlıkla görebiliyoruz.

Kayaç yapısındaki süreksiz çizgiler boyunca gelen yer altı suları bu günlerde masum görünse de yarın havanın eksi derecelere düştüğü günlerde oluşacak ‘’donma kamaları’’ neticesinde can ve mal güvenliğini tehdit eden riskler oluşmasına neden olacaktır.

Dik şekilde ve yüksekliği yer yer 20 metreyi bulan bu kesimlerle oluşturulan bu yüzeylerden kopan ve kopacak olan kaya parçalarının her geçen yıl daha büyük parçalar halinde aşağıya düşmesi kaçınılmazdır.

Bölgesel olarak düşen ya da düşebilecek durumda olan kaya parçaları belki bir kişinin veya bir aracın zarar görmesine neden olacak; ancak, suyun hareket ettiği düzlemde meydana gelecek büyük kayma hareketleri önündeki yapının statik sistemine zarar verecek boyutlara ulaşabilecek kaya düşmelerine neden olabilecek durumdadır. 

Düşünün gece uyurken bu kısımlardan düşecek büyük bloklar neticesinde alt katlarda ikamet ediyor iseniz büyük bir gürültü ile duvarlarınızın patladığını ve evinize kayaların dolduğunu, şayet üst katta iseniz de büyük bir gürültü ve sarsıntı ile deprem olduğunu sanacaksınız.

Gelecek olan kütlenin büyüklüğüne bağlı olarak bir veya birkaç kolonun kırılması ve diğer kolonların aşırı yüklenmesi sonucu yapının saç örgüsü şeklinde kırılması ihtimali de söz konusudur. 

Unutulmamalıdır ki kayanın şakası olmaz. Çok gevrektir ve önceden sinyal vermez. Zemin akar ancak kaya bloklar halinde kopar.

Şu aşamada önlem alınana dek ‘’Allah Korusun’’ demekten başka yapabilecek hiçbir şeyimiz yoktur. Ancak Oltanbey Mahallesine artık müdahale etme zamanı gelmiştir. 

Gümüşhane Valiliğinin bir an önce duruma el koyması, Üniversitelerin Jeoloji bölümlerinden kaya mekaniği konusunda donanımlı hocalar tarafından bu kısımların inceletilmesi, risk analizinin çıkarılarak risklerin ortadan kalkması için gerekli çalışmaları koordine etmesi gerekmektedir.

İşin ehli olanlara yaptırılacak etkin bir araştırma sonucu, Oltanbey Mahallesinin bazı kısımlarının afet riskinden dolayı boşaltılması şaşırılacak bir durum olmayacaktır.

Eleştiri yapmak gerekir ise bu yapılara izin ve ruhsat veren yerel yönetim, yereldeki ilgili kamu kurumları ve bu yapıları oraya yaparak insanlarımızı riske atanlar kendilerinde kusur arasınlar.

Sağlıcakla Kalın.