Eski zaman tandırları.
Geniş avlu içinde bir köşede.
Haftanın belli günü
Tandırlar çalı çırpı ile yakılır.
Harlı ateş bir süre sonra
köze dönüşür tandır dibinde.
Hafif eğik ya da
dik olarak inşa edilirdi.
Dışı ve içi iyice sıvanır,
Hamur elle yapıştırmaya ve
pişmeye hazırdır.
Mis gibi kızarmış
tandır ekmekleri ve
keteler tek tek elle çıkarılır,
sofra bezinin üzerine dizilirdi.
Konum komşu kadınlar
bu işi imece usulü ile kolayca,
keyifle yapıyorlardı.
Bu gün kete’de
Golot’da
Fırınlarda hazır.
Gümüşhane’nin coğrafi işaret almış,
Yok satan bir tadı kete ve
Bir çeşit çörek olan
GOLOT ekmeği.
Gümüşhane ketelerine
Süt, tereyağı eklenerek
hamur hazırlanır.
Taş fırınlarda pişirilir.
Kahvaltıda, atıştırmalık olarak yenir.
Biz de Şiran yolu üzerinde
Bir fırında grup olarak tatdık.
Keteler kapanın elinde kaldı.
PEKİ HANGİ EKMEK?
Ben tandır ekmeği hastasıyım.
Evet, ekmek günlük
beslenmemizin temeli.
İlk insanlardan bu yana
tüketilen gıda.
Günümüzde tandır mı kaldı?
Hepimiz bakkaldan ya da
fırından ekmek yiyerek büyüdük.
Pek çok kişi
fırın ekmeğinin sağlıklı olup
olmadığını sorguluyor.
Ekmeğin çeşidi,
kullanılan malzemelere bağlı
demek basit bir cevap olur.
Fırınlardan almayı
tercih ettiğim ekmek
genel olarak tam tahıllardan
yapılmışsa ve ilave şeker veya
sağlıksız yağ içermiyorsa
sağlıklı bir seçenek olabilir.
TAM TAHILLI EKMEK
Gümüşhane’nin başta
ekşi mayalı ekmeği olmak üzere
ekmek çeşitleri var.
Tercih edilmesi gereken ekmek
Tam tahıllı ekmek.
Lif kaynağıdır.
Lif yani kepek,
sindirim sistemi için gerekli.
Şeker hastalığı gibi
kronik hastalıkların
önlenmesine yardımcı.
Kepekli ekmek uzun süre
tok tutar ve kilo alma
konusunda yardımcı olabilir.
Tam tahıllı ekmek
B vitaminleri, demir ve
magnezyum gibi
önemli vitamin ve
mineralleri de içerir.
Bilindiği gibi tüm fırın ekmekleri
tam tahıl unlarından yapılmaz.
Bazılarının kepeği alınmıştır.
Geriye yalnızca nişastalı
bir un kalır.
Yani rafine un.
Tahıldaki kepek ve
besin maddelerinin
çoğunun uzaklaştırılması,
onu tam tahıllı ekmeğe göre
daha az sağlıklı hale getirir.
Rafine ekmek
kan şekeri seviyelerinde
hızlı bir artışa neden olabilir.
KETE VE GOLOT
Dikkate alınması gereken bir konu
ekmeklere eklenen şeker ve yağlardır.
Bazı fırınlar, lezzeti arttırmak için
ekmeğine şeker veya
mısır şurubu ekleyebilirler.
Eklemeler gereksiz kalorilerin
artmasına ve şişmanlık ve
şeker hastalığı gibi
sağlık sorunlarına
katkıda bulunabilir.
Benzer şekilde,
bazı ekmeklere trans yağlar veya
kısmen katı yağlar gibi
sağlıksız yağlar kullanılabilir.
Bu durum kalp hastalığı
riskini artırabiliyor.
EKMEK SEÇERKEN…
Anadolu ekmek çeşitleri zengini.
Ekşi mayadan tut,
tam tahıllı,
somun ekmeği,
her yöreye özgü keteler
çeşit çeşit.
Fırın ya da büfelerden
satın alacağınız ekmeğinin
sağlıklı olduğundan
emin olmak için
dikkate alınması gereken
birkaç şey var.
Öncelikle tam tahıllardan
yapılıp yapılmadığını bakmalı.
Etiketi kontrol etmeli.
Lif ya da kepek içeren ve
ilave şeker veya
sağlıksız yağ içermeyen
ekmekleri tercih etmeli.
Dengeli ve sağlıklı beslenmenin
bir parçası olarak ekmeğin
tadını çıkarın afiyetle.
GÜMÜŞHANE’NİN TESCİLLİ KETESİ
- 19 Eylül 2023, 15:06
- 142
YORUM EKLE
Yorumunuz Onaylanmak Üzere Gönderildi