Kimi hayvanlar vardır, insanların bütün icrai ve düşünsel faaliyetlerinin arkasında onlara eşlik ederler.. Edebiyatta, sanatta, teknolojide,  mitolojide  insanla hep iç içedir.
        İşte bu hayvanlardan birisi olarak son günlerde “eşşek” i çok düşünüyorum sevgili Kuşakkaya Okurları!
        Diyeceksiniz ki bu merak de nerden geldi? Aslında her şey Ziya Paşa’nın,

"Bed asla necabet mi verir hiç üniforma
Zerdüz palan vursan eşşek yine eşşektir"

beytiyle başladı.
        Siz , binlerce insana örnek olması gereken birisinin ağzından “avrat” mahreçli bir küfür duymanın şaşkınlığını yaşadınız mı hiç?
        Ben yaşadım. Ve bu yazı bizzat bu acı tecrübeden sonra tarafımdan itinayla kaleme alınmıştır.
        Rahmetli dedemin de Ziya paşadan aşağı kalır bir yanı yoktu. İnsanın asil duruşu hakkında  “Şapı dövmekle olmaz ki şeker/ Sülalesi bozuk olan yine sülalesine çeker” özlü sözünü sık sık dilinden dinlemiştim.
        Bir insanı istediğiniz kadar eğitin, özünü ve temel yapı  taşlarını değiştiremediğiniz ölçüde başarısız olacağınız aşikardır.
        Bakınız Atatürk bu konuyu nasıl da güzelce ifade etmiş:
         “Biz cahil dediğimiz zaman, mektepte okumamış olanları kastetmiyoruz. Kastettiğimiz ilim, hakikati bilmektir. Yoksa okumuş olanlardan en büyük cahiller çıktığı gibi, hiç okumak bilmeyenlerden de hakikati gören gerçek alimler çıkabilir. "
        Okuma yazma bilmeyen ilkel bir topluluğa okuma yazma öğretirseniz okuma yazma bilen bir “ilkel” topluluk elde edersiniz .
        Bir insan evladı estetik olarak istediğiniz kadar kendisini süslesin püslesin ; kültürel açıdan kendini geliştirmezse, “eşek” misali sırtına binip gezmekten başka bir işi yaramaz.
        Mürekkep yalamak ile insani vasıflar edinilemeyeceğini artık birilerinin anlaması gerek! Cahil okur amma alim olamaz, kamillik ilmini herkes bilemez.
         “Eşek”ten çıktık yola, “eşşek” ten devam edelim:
         “Eşek” üzerine altın palan vurulduğu zaman “zengin eşşek” olur; Peki ya okumakla insanlığını ileriye götüreceği yerde, daha da geri götürüp insanlığına halel getirenlere ne demeli? Biz korkarız ki okumakla adam veya insan olduğunu sananlar, insanlıklarını dahi kaybetmek tehlikesiyle karşı karşıyalar!
        Okumakla adam veya insan olduğunu sananlar “eşşek” ler gibi boşuna yük altında eziliyorlar. Edebiyatımızda unutulmazlar arasına giren Şeyhi’nin Harname’sinden bir beyit aklıma geldi:

‘Bir Eşek var idi zaifü nizar, 
Yük elinden kati şikeste vü zar'.

        Böyleleri,  ne Bor’un pazarına ve ne de Niğde’ye sürerler “eşşek”lerini. “ Eşşek” ten düşmüş karpuz gibi olarak dünyaya dağılırlar.
        Konunun en zor olan yanını düşünüyorum: “Eşşek”le insanı nasıl ayırt edeceğiz?
        Aslında, çoğu zaman insanla “eşşek”i ilk bakışta 
ayırt etmek mümkün olmayabilir, otobüste, tramvayda, metroda,  kimi kez bir mersedeste, kimi kez beş yıldızlı otelde, yolda, dağda, bayırda 
hastanede, postanede…
        ”İnsan”la bir arada yaşayan  “eşşek”i fark etmek çok güç bir iştir.   Ancak biraz dikkat ve sabır sonunda , “eşşek” yine “eşşek”liğini yapınca yakayı ele verir.
         (Onun için sevgili Kuşakkaya Okurları, etrafınıza şöyle bir daha da dikkatli bakmanızı salık veririm!)
        Bir ikinci ayırt edici fark “eşşek” in hoşaftan anlamaması…  “Eşşek” hoşaftan ne anlar? (Suyunu içer tanesini bırakır.)
        Ah eğitim ah, sen nelere kadirsin, birilerine insan olmanın onurunu bahşederken, birilerine ise insan olmayı bile çok görüp “eşşek” muamelesi yapıyorsun!