ATATÜRK’ÜN “TAKIMIN MUHAREBE EĞİTİMİ” ADLI ESERİ ÜZERİNE....

Mustafa Kemal Atatürk'ün askeri kariyerindeki erken dönemdeki derin düşünce yapısını yansıtan önemli eserlerinden biri de, General Litzmann’ın “Seferber Mevcudunda Takım, Bölük ve Taburun Muharebe Talimleri” adlı kitabının ilk bölümünü oluşturduğu eserdir. Selanik’te 3. Ordu Karargâhı’nda görevli olan Kurmay Kıdemli Yüzbaşı Mustafa Kemal, bu eseri 1908 yılında Almanca’dan Osmanlıca’ya çevirerek Selanik Asır Matbaası’nda basılmasını sağlamıştır. Bu eser, hem dönemin askeri eğitim anlayışına hem de Mustafa Kemal’in askeri stratejiye verdiği öneme dair önemli ipuçları sunmaktadır.

Kitabın temel konusu, seferber mevcuduna sahip bir takımın, değişik hava şartları ve çeşitli arazilerde gerçekleştireceği muharebe yöntemlerinin pratikte nasıl uygulanacağıdır. Özellikle, basit bir mesele içerisinde avcı hattı teşkil edilmesi ve bu hattın ateşle yapılan muharebe üzerinde nasıl etkili bir şekilde işlediği ele alınmaktadır. Bu bağlamda, askeri birliklerin harekât hazırlığı ve muharebe yapabilme kapasitesi, eğitim ve tatbikatla desteklenen bir olgu olarak işlenmiştir.

Mustafa Kemal Paşa, askeri eğitimde teorik bilgilerin yanı sıra, pratik tatbikatların önemini sürekli olarak vurgulamıştır. Bu eserde, subayların ve askerlerin arazide yetiştirilmesi gerektiğine dair güçlü bir vurgu yapılmıştır. Çünkü gerçek savaş koşullarında başarılı olabilmek, sadece masa başında yapılan planlamalarla değil, aynı zamanda sahada, gerçek ortamda yapılan eğitimlerle mümkün olmaktadır. Bu anlayışla, Mustafa Kemal, askeri eğitimde sahada yapılan tatbikatları, askerlerin en önemli eğitim aracı olarak görmüştür.

1911 yılında 5. Kolordu Harekât Şube Müdürü olarak görev yaptığı dönemde yazdığı bu eserde, özellikle Selanik-Kılkış arasında gerçekleştirilen kırmızı ve mavi muharebe birliklerinin savunma ve taarruz uygulamaları detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bu uygulamalarda, her iki tarafın stratejik ve taktiksel yaklaşım biçimleri analiz edilerek, her bir muharebenin sonuçları üzerinde çeşitli yorumlar yapılmıştır. Bu, Mustafa Kemal'in askeri analiz yapma ve stratejik kararlar alma becerisini geliştirmesi açısından önemli bir deneyim olmuştur.

Kitap, aynı zamanda Mustafa Kemal’in askeri eğitimin her düzeyde uygulanması gerektiğini savunduğu bir kaynaktır. Her seviyedeki birliklerin, hem stratejik hem de taktiksel anlamda etkili olabilmesi için, sadece teorik bilgi değil, aynı zamanda tatbikatlarla pekiştirilmiş bir eğitim sürecinden geçmesi gerektiğine inanmaktadır. Mustafa Kemal, askeri birliklerin harekâta hazırlık sürecinde, sahada yapılacak her türlü tatbikatın önemini her zaman vurgulamıştır.

Sonuç olarak, bu eser sadece askeri eğitimin teorik yönlerini değil, aynı zamanda pratikte nasıl uygulanması gerektiğini de gösteren bir referans kaynağıdır. Mustafa Kemal Paşa, bu eseriyle Türk ordusunun askeri strateji anlayışını şekillendiren, sahada deneyim kazanmayı ve tatbikat yapmayı temel alan bir eğitim modelinin önemini ön plana çıkarmıştır. Bu yaklaşım, onun ilerleyen yıllarda Türk milletinin Kurtuluş Savaşı'ndaki zaferinde de belirleyici bir rol oynamış, stratejik zekâ ve pratikteki ustalık, Türk ordusunun başarısını perçinlemiştir. Ne Mutlu Türk’üm Diyene!

Aklınız ve gönlünüzle yolunuz açık; alnınız ak olsun.

Kaynak:

Arslan, Muzaffer, (2010), Öğretmenlik Mesleği, Yüksek Lisans Bitirme Tezi, Ankara Üniv., S.37

Muzaffer ARSLAN
Türk Dili ve Edebiyatı
Şair-Yazar