Gümüşhane’nin Kelkit ilçesi ve civarında yetişen şeker fasulyesi 2 yıllık çabanın sonucunda Türk Patent ve Marka Kurumu (TPE) tarafından Coğrafi İşaretli ürün olarak tescillenerek şehrin 8.coğrafi işaretli ürünü oldu.
Kelkit İlçesi Kuru Fasulye Üreticileri Birliği tarafından yapılan çalışmalar neticesinde namı dünyaya yayılan, film repliklerinde bile bahsedilen Kelkit fasulyesi coğrafi işaretine kavuştu.
Yıllardır hem iç pazarda hem de dış pazarlarda beğenilerek tüketilen Kelkit fasulyesinin de tescillenmesiyle birlikte Gümüşhane’deki tescilli ürün sayısı da 8’e yükseldi.
Geleneksel bilgi ve kültürel değerlerin korunması ve yöresel bir marka haline getirilmesi için çok önemli bir adım olan Coğrafi İşaret Belgesi’yle coğrafi işaret amblemine sahip ürünler, benzerlerinden kolayca ayrılabiliyor ve diğer ürünlere göre daha rahat ve yüksek değerle pazara sunulabiliyor.
1 Aralık 2017 tarihinde coğrafi işaret başvurusu için Kelkit Kuru Fasulye Üretici Birliği koordinatörlüğünde Kelkit Kaymakamlığı, Kelkit Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğü, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü ve Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi’nin ortaklığında ‘Bilimsel Komisyon’ oluşturulmasıyla başlayan zorlu süreç 2 Ocak 2020 tarihinde belgenin imzalanmasıyla son buldu.
Çalışma kapsamında bölgede daha önce kuru fasulye genotiplerinin karakterizasyonu konusunda kapsamlı bilimsel çalışmalara imza atan Dr. Hüseyin Özçelik ve Doç. Dr. Ömer Sözen’in danışmanlığında Kelkit merkezde iki farklı noktada iki ayrı çiftçi ile deneme ekimlerinin gerçekleştirilmesinin ardından 2018 yılı üretim sezonu boyunca bitkilere ilişkin fenolojik ve morfolojik özellikler kaydedildi, saha kontrolleri akademisyenler tarafından gerçekleştirildi. 2018 üretim sezonu sonunda hasattan elde edilen ürünlerden numune alınarak teknolojik özellik analizlerinin yaptırılmasının ardından 13 Aralık 2018 tarihinde Kelkit İlçesi Kuru Fasulye Üreticileri Birliği adına ‘Kelkit Şeker Fasulyesi’ için coğrafi işaret başvurusunda bulunuldu.
Kelkit Kuru Fasulye Üreticileri Birliği Başkanı Gökhan Durmuş, yaşanan sürecin ardından Kelkit olarak mutlu sona ulaştıklarını belirterek, “Bu süreçte bize destek olan başta Kaymakamlığımıza, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğümüze ve bilimse çalışmalarıyla en büyük katkıyı sağlayan Dr. Hüseyin Özçelik ve Doç. Dr. Ömer Sözen hocalarımıza çok teşekkür ediyor, emeklerine sağlık diyoruz. İnşallah bu süreç memleketimize, ülkemize hayırlı olur” dedi.
Bundan sonraki aşamanın dünyaca ünlü Kelkit kuru fasulyesinin yurt içi ve yurt dışındaki pazarı için çalışmalar yapacaklarını ayrıca üretilen kuru fasulyenin paketlenmesi için gerekli tesisin kurulması noktasında geçtiğimiz günlerde Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin toplantısında konuyu not olarak kendisine ilettiğini hatırlatan Durmuş, Bakanlıktan konunun incelemeye alındığına dair geri dönüş aldığını da sözlerine ekledi.
Gümüşhane’de bugüne kadar Gümüşhane Dut Pestili, Gümüşhane Kömesi, Gümüşhane Ekmeği, Gümüşhane Sironu, Kelkit Zilli Kilimi, Kürtün Araköy Ekmeği, Gümüşhane Şeker Fasulyesi ve Kelkit Şeker Fasulyesi coğrafi işaret tescil belgesi alan ürünler arasında yer alırken, Kelkit döneri, Gümüşhane Kuşburnusu, Gümüşhane Kanzılı Börek/Gümüşhane Yufka Tatlısı, Gümüşhane Deleme Peyniri için coğrafi işaret tescil belgesi süreci devam ediyor.
