Son dönemde önce Tunceli’de sonra Gümüşhane'de ve daha sonra birçok yerde görüntülenen beyaz gelinciğin sırrı ortaya çıktı. Beyaz gelinciğin aslında farklı bir tür olmadığı, gelinciklerin postlarının kış aylarında beyaz tonlarına, yaz aylarında ise kahverengi rengine büründüğü belirtildi.
Dünyada çok yaygın türlerden biri olan ve hızlı hareket özelliğiyle bilinen ve çoğunlukla kümes hayvanları ile beslenen gelinciğin son dönemde Türkiye'nin çeşitli yerlerinde beyaz renkte görüntülenmesi tartışmaları da beraberinde getirdi. Medyada bahsedildiği gibi dünyada sayıları hızla azalan ‘Beyaz Gelincik’ türünde bir canlının olmadığını dile getiren Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şağdan Başkaya, gelinciğin dünyada çok yaygın türlerden bir tanesi olduğunu söyledi.
Gelinciğin kışın bembeyaz, yazın ise kahverengi tonlarda olduğunu kaydeden Başkaya, “İşin gerçeği şu; beyaz gelincik diye bir tür yok bildiğimiz gelincik bu. Ancak gelincik kışın bembeyaz olur yazın ise özellikle başından sırtına kadar kahverengi tonlarda olur. Ülkemizde gelincikler sansargiller familyasına dahil olan sekiz tür vardır gelincik bunların en küçüğüdür. Boyu bir karış kadar olup erkekleri 25-30 santim kadar da olabilir ortalama 100-200 gram kadar ağırlığında bir hayvan küçük de bir kuyruğu vardır. Kışın bembeyaz olması normal bir şey” dedi.
“Kürkünü postunun rengini değiştiren birçok hayvan türü var”
Kürkünü ve postunun rengini değiştiren birçok hayvan türünün olduğunu vurgulayan Başkaya, “Gelincik dünyada çok yaygın türlerden bir tanesidir. Nesli tehlike altındadır diye bahsediliyor aslında hiç de öyle değil. Dünyada Amerika’nın kuzeyinde, Asya’da, Avrupa’da, Kuzey Afrika’da ve Türkiye’de yayılış gösteren bir türdür. Kürkünü postunun rengini değiştiren birçok hayvan türü vardır. Kurdundan kuşuna kadar hemen hemen hepsi bunu yapar. Örneğin, belgesellerde seyrettiğimiz kutuplardaki dağ horozu türü olan kar tavukları bembeyaz oluyorlar bazı fotoğraflarda küçücük bir benekten tanınıyor. Gözünün üzerindeki ibiğinin kırmızısını kar içinde görmeye çalışıyorlar, bembeyaz oluyor ancak hayvan diğer mevsimlerde kahverengi tonlarda. Aynı şekilde çengel boynuzu dağ keçisi yazın kahverengi tonlardadır, kışın ise postu simsiyah olur. Krem ya da beyaz rengi olan kısımların haricinde simsiyah olur. Kurdun da kışın postu değişir. Ayısından kurduna kadar hepsi bu şekilde renk değiştirir” şeklinde konuştu.
“Beyaz Gelincik yeni bir tür değil”
Beyaz Gelincik türünün yeni bir tür olmadığını söyleyen Başkaya, “Gelinciğin beyaz olması dikkat çekici zaten ismini de gelinlerin duvağının beyazından alıyor. O yüzden yeni bir tür değil. Gelincik insanımızın eskiden beri tanıdığı adını da o beyazlıktan dolayı takmış olduğu bir hayvan türü. Gelincikler koruma altında avlanan bir tür değil. Gelincik avcı bir tür. Kümes hayvanlarını, tavukları, kazları, ördekleri zorlayan bir hayvan türü. Genelde farelerle, kemirgenlerle besleniyor. Kümes hayvanlarına dadandıkları için köylünün pek fazla haz ettiği bir tür olarak da bilinmez” ifadelerini kullandı.
