Gümüşhane’nin Torul ilçesine bağlı Arılı köyünde bulunan ve bir dönem saray olarak kullanıldığı iddia edilen efsaneleriyle ünlü damlataşı Arılı mağarası Tabiat Varlığı ve B Grubu Mağara olarak tescil edildi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanan kararda Trabzon Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu tarafından alınan karar doğrultusunda Tabiat Varlığı olarak tescil edildi.
Savaş dönemlerinde vatandaşların sığınak olarak da kullandığı mağarada bilinen 18 odanın yanında eskilerin anlattıklarına göre gizli odalarla birlikte 40 oda ve salon bulunuyor.
İl Özel İdaresi tarafından mağara yakınına kadar yapılan yolun geçtiğimiz haftalarda stabilize yapılmasıyla ulaşım sorunun aşıldığı mağara, obruğu andıran girişi, giriş kısmındaki doğal ışık ve bitki örtüsünün ardından salon ve odacıklardan oluşan yapısıyla ziyaretçilerini gizemli bir gezintiye çıkarıyor.
Türkiye’de coğrafi büyüklüğüne göre en fazla mağaranın bulunduğu gizemli şehirlerden birisi olan Arılı Mağarası, rahatlıkla gezilebilen salon ve odacıkların yer aldığı, tavan yüksekliğinin yer yer 10 metreyi bulduğu, beyazdan laciverte kadar çeşitli renk tonlarının hakim olduğu sarkıt ve dikitleri ve halen devam eden damlataşı oluşumuyla ziyaretçilerini bekliyor.
İşte mağaranın efsaneleri
Arılı köyü sakinleri bilinen boyu 70 metre olan mağarada 18 oda olduğunu, girilmeyen odalarla birlikte bu sayının 40 olduğunun rivayet edildiğini belirterek, “Burasının Cenevizlerin sarayı olduğu ve 500 metre uzakta bulunan Kartalkaya’da ki Ceneviz kalesine bağlantısı olduğu söyleniyor. Bir diğer efsanede de mağaraya bırakılan horozun köyün üzerinde Kemertaş denilen bölgeden çıktığı söylenir. Ayrıca Rum Gosti’nin mağaranın içindeki su akıntısına kül döktüğü ve bu küllü suyun bahçesinden çıktığı da anlatılır. Rus işgali sırasında Sadi Selçuk’a yardım eden meşhur Gosti. Sadi Selçuk Karagöllerde ki askere şifre götürürken Ruslar tarafından yakalandı ve bizim köyde hapis ettiler. Köyümüzde yaşayan Gosti’nin yardımıyla kaçtı ve bu mağarada saklandı. Böylelikle Sadi Selçuk’un hayatını kurtarmış oldu” dedi.
Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin en büyük mağaralarından birisi olan Akçakale mağarası da Tabiat Varlığı ve B Grubu Mağara olarak ilan edilmişti.
Resmi Gazete'de 25 Mart 2016 tarihinde yayımlanan TABİAT VARLIĞI OLARAK BELİRLENECEK OLAN DOĞAL MAĞARALARA İLİŞKİN İLKE KARARI doğrultusunda B grubu mağaralar için şu ifadeler kullanılıyor:
4) B Grubu Mağaralar: Doğal estetik, bilimsel ve ekolojik açıdan değerli, ancak insanlık yararı açısından sağlık ve eko-turizm amaçlı turizm faaliyetleri yapılabilecek nitelikte doğal dengeler dikkate alınarak kullanılabilecek mağaralardır.
Bu gruba giren mağara ve mağara plan izdüşümü ile koruma alanı içerisinde;
a) Mağara plan ve kesitleri dikkate alınarak onaylı koruma amaçlı imar planı hükümleri doğrultusunda, ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonundan izin almak koşulu ile rekreasyon amaçlı günübirlik tesisler, mağaranın ve yakın çevresinin korunması, geliştirilmesi, tanıtımı amacına yönelik yapıların yapılabileceğine,
b) Koruma amaçlı imar planı onaylanıncaya kadar bu tür mağaralarda geçici dönem yapılanma koşullarının ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu tarafından belirlenmesine,
c) Mevcut arazi kullanımlarının, tarımsal ve hayvancılık faaliyetlerinin sürdürülebilmesine, ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonundan izin almak koşuluyla mağara ekosistemine uygun geleneksel tarım faaliyetlerinin yapılabileceğine,
d) Taş, toprak, kum vb. malzeme alınamayacağına, kireçtaşı, tuğla, mermer, kum, maden vb. ocakların açılmayacağına, katı atık dökülemeyeceğine,
e) Önceden ruhsatlı mevcut yapı ve faaliyetlerin, ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonunun alacağı tedbirler doğrultusunda ruhsat süresi içinde devam edebileceğine, ruhsat süresi sonunda ise ilgili kurumların görüşü alınarak, Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu tarafından yeniden değerlendirilmesi gerektiğine,
f) Mağara ekosistemine zarar vermeyecek mağara üstü ormancılık faaliyetlerinin yapılabileceğine,
g) Yukarıdaki tüm faaliyetler için Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonundan izin alınması gerektiğine,
