Türkiye’de trafik kazaları ve iş kazaları gibi olaylar sonrasında en çok merak edilen konulardan biri kusur oranlarıdır. Özellikle mahkeme kararlarında ve sigorta raporlarında sıkça geçen tali kusur kavramı, vatandaşların kafasında soru işaretleri oluşturuyor. Peki tali kusur nedir, hangi durumlarda uygulanır ve hukuki sonuçları nelerdir?
TALİ KUSURUN TANIMI
Tali kusur, bir olayda meydana gelen zararın oluşumuna etkisi bulunan ancak asli kusur kadar ağır olmayan kusur türüdür. Yani kazanın meydana gelmesinde birden fazla etken varsa, bu etkenlerden bir kısmı tali kusur olarak kabul edilir.
Örneğin; bir trafik kazasında kırmızı ışıkta geçen sürücü asli kusurlu kabul edilirken, hız sınırını az da olsa aşmış diğer sürücü tali kusurlu kabul edilebilir.
ASLİ KUSUR VE TALİ KUSUR ARASINDAKİ FARK
- Asli kusur: Kazanın meydana gelmesinde en büyük rolü oynayan ve kazanın doğrudan sebebi olan kusurdur.
- Tali kusur: Kazanın meydana gelmesinde etkisi daha düşük olan, ikincil derecedeki kusurdur.
Bu ayrım özellikle sigorta şirketlerinin sorumluluk oranını belirlerken büyük önem taşır. Asli kusurlu taraf daha fazla sorumluluk altına girerken, tali kusurlu tarafın sorumluluğu daha sınırlı olur.
TRAFİK KAZALARINDA TALİ KUSUR
Türkiye’de en sık karşılaşılan örnek, trafik kazalarıdır. Trafik kazalarında kusur oranlarını belirleyen Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmelikler devreye girer.
Trafik kazalarında tali kusur sayılabilecek bazı örnekler:
- Şerit ihlali yapmak
- Hız sınırını az da olsa aşmak
- Dönüş kurallarına tam riayet etmemek
- Geçiş üstünlüğü olan araçlara zamanında yol vermemek
Bu tür kusurlar tek başına kazanın sebebi olmayabilir, ancak kazanın oluşumuna katkı sağladığı için tali kusur kabul edilir.
İŞ KAZALARINDA TALİ KUSUR
Tali kusur yalnızca trafik kazalarında değil, iş kazalarında da gündeme gelir. İş kazası raporlarında işçinin veya işverenin tali kusurlu olup olmadığı belirlenir. Örneğin; işveren iş güvenliği tedbirlerini tam almış ancak işçi kendi dikkatsizliği nedeniyle kurallara uymamışsa, işçi tali kusurlu kabul edilebilir.
Bu değerlendirme, hem işçinin tazminat miktarını hem de işverenin sorumluluğunu doğrudan etkiler.
HUKUKİ SONUÇLAR
Tali kusurun tespit edilmesi birçok alanda önemli sonuçlar doğurur:
- Sigorta tazminatları: Kusur oranlarına göre ödeme yapılır. Tali kusurlu tarafın alacağı tazminat daha düşük olabilir.
- Ceza davaları: Kusur oranı, cezanın belirlenmesinde dikkate alınır.
- Tazminat davaları: Mahkemeler, kusur oranlarını göz önünde bulundurarak tazminat miktarını belirler.
Dolayısıyla tali kusur, hukuki sorumluluğun sınırlarını çizen önemli bir kavramdır.
YARGITAY KARARLARINDA TALİ KUSUR
Yargıtay’ın içtihatlarında tali kusur, çoğunlukla olayın oluşumuna etkisi sınırlı olan ihlaller için kullanılmaktadır. Özellikle trafik kazalarında asli kusur kadar önemli görülmese de, zararın oluşmasında tali kusurun da etkili olduğu kabul edilmektedir.
TOPLUMSAL ALGILAR
Vatandaşlar arasında “Ben kazayı yapmadım ama yine de kusurlu çıktım” şikâyetleri çok sık duyulur. Bunun temel nedeni, tali kusurun yanlış anlaşılmasıdır. Tali kusurlu taraf, doğrudan kazayı yapan kişi değildir; ancak kazanın oluşumuna katkı sağladığı için sorumluluk taşır.
AVUKATA SOR
Tali kusur konusundaki davalar teknik detaylar içerdiğinden, tarafların kendi başlarına bu süreçleri yürütmeleri zor olabilir. Özellikle sigorta şirketleriyle yapılan görüşmelerde veya mahkemelerde hak kaybı yaşanmaması için mutlaka avukata sor seçeneğini değerlendirmek önemlidir. Profesyonel hukuki destek, kusur oranlarının doğru şekilde tartışılmasına yardımcı olur.
İLGİLİ DİĞER KONULAR
Tali kusur kavramı, hukuk sisteminde pek çok konuyla bağlantılıdır. Örneğin:
- Trafik kazasında kusur oranları hakkında detaylı bilgiler merak edilen konular arasındadır.
- İş kazalarında işverenin sorumluluğu da tali kusur tartışmalarında sıkça gündeme gelir.
- Ayrıca Tazminat davalarında dikkat edilmesi gerekenler kusur oranlarının doğrudan etkilediği konulardan biridir.
Bu konular da tali kusur kavramının ne kadar geniş bir alanda etkili olduğunu göstermektedir.
Türkiye’de en yoğun trafik ve iş kazalarının yaşandığı şehirlerden biri İstanbul’dur. Bu nedenle tali kusur konulu davalar da en çok İstanbul mahkemelerinde görülmektedir. Deneyimli bir İstanbul avukat, hem sigorta şirketleriyle yapılan görüşmelerde hem de mahkemelerde hak kaybı yaşanmaması için büyük önem taşır.
SONUÇ
Tali kusur, kazaların ve hukuki sorumlulukların değerlendirilmesinde ikincil derecede önemli olan kusur türüdür. Asli kusur kadar ağır olmasa da, zararın oluşumunda etkisi bulunduğu için hukuki sonuçlar doğurur. Hem trafik kazalarında hem de iş kazalarında tali kusurun doğru şekilde tespit edilmesi, adaletin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir.
Vatandaşların bu kavramı doğru anlaması, mağduriyetlerin önlenmesi açısından büyük önem taşır. Hak kaybı yaşamamak için sürecin uzman avukatlarla yürütülmesi ve gerekli hukuki adımların zamanında atılması gerekmektedir.
