Şirketlerin kuruluşları sırasında öncelikle birtakım sorulara yanıt aranması gerekmektedir. Ticari faaliyetlerine başlamak isteyen herkes ilk olarak hangi şirket türünü tercih edeceği noktasında karar vermelidir. Bu türlerden biri olan anonim şirket, sahip olduğu özelliklerinden dolayı en çok tercih edilenlerden biri konumundadır. Kurulum sürecine geçmeden önce “Anonim şirket nedir, nasıl kurulur ve hangi belgelerin ibraz edilmesi gerekir?” gibi soru işaretleri çözüme kavuşturulmalıdır. Anonim şirket kurmak isteyen herkesin bilmesi gerektiği bu detaylar, sürecin son derece şeffaf ve hızlı olabilmesi açısından da fayda sağlamaktadır.

Anonim Şirket Nedir?

Sermayesinin belirlenmiş ve paylara bölünmüş olduğu, ortakların sadece şirkete karşı taahhüt ettikleri miktarlar kapsamında sorumlu oldukları şirket türüne anonim şirket adı verilmektedir. 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında bulunan 296 sayılı maddede anonim şirketin tanımı açıkça ifade edilmektedir. Kanun kapsamında yasal olan her türlü ekonomik faaliyet çerçevesinde kurulabilen anonim şirket, sahip olduğu özellikleriyle birlikte diğer türlerden açıkça ayrılmaktadır. Anonim şirket, yapısı gereği halka açılabilir özelliğe sahiptir. Limited şirketlere nazaran daha büyük ölçekli ticari faaliyetleri gerçekleştirebilmek amacıyla kurulmaktadır. “AŞ” olarak kısaltılan anonim şirketleri çoğunluk esasıyla yönetilmektedir. Hisse senedi, tahvil benzeri menkul kıymet çıkarabilen bu şirketlerin kendi içerisinde ilkeleri bulunmaktadır. Buna göre anonim şirketin sahip olduğu ilkeler aşağıdaki gibidir;

·        Mal varlıklarının korunması,

·        Çoğunluk,

·        Devletin ilgilenme yetkisi,

·        Teknik kadrolar tarafından dışarıdan yönetilme,

·        Kuruluş,

·        İşleyiş,

·        Sona erme.

Anonim şirket kurmak isteyenlerin aynı zamanda birçok kurala uymaları gerekmektedir. Bu kapsamda anonim şirketlerin sınırlarının kanunlar ile çizildiği ifade edilebilmektedir. Anonim şirketler, yasal olarak faaliyetinde bir sakınca bulunmayan iktisadi ve ticari konuları amaç edinebilmek amacıyla kurulabilmektedir. Bu faaliyetlerin, ana sözleşmede açık bir şekilde ifade edilmesi gerekmektedir. Tüzel kişinin tacir olmasından dolayı ticaret unvanı adı altında kurulmalıdır. Aynı zamanda bu unvanın ticaret sicilinde tescil ettirilmiş olması gerekmektedir. Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim şirketler bir ya da birden fazla kurucuya sahip olabilmektedir. Anonim şirketin kurulabilmesi için esas sermayenin en az 50.000 Türk Lirası olması gerekmektedir.

Anonim Şirket Nasıl Kurulur?

Anonim şirket olarak ticari faaliyetlerin yapılabilmesi için birden fazla kişinin bulunması gibi bir zorunluluk yoktur. Geçmiş dönemlerde en az 5 kişi ile kurulabilen anonim şirketler, yapılan düzenlemeler ile birlikte günümüzde artık 1 tüzel veya gerçek kişi tarafından kurulabilmektedir. Öte yandan anonim şirket için ortak sayısının üst limiti için de herhangi bir sınır belirlenmemiş durumdadır. Anonim şirketler, sorumlulukları bakımından limitetlere nazaran daha farklıdır. Ortaklar, şirketin toplam borcundan yalnızca sermayeleri oranında sorumlu olmaktadır. Anonim şirket kurucusunun gerçek bir kişi olma gibi bir zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu durumda tüzel kişiler de olağan bir şekilde anonim şirket kurabilmektedir. Aynı şekilde yabancı uyruklu kişiler de anonim şirket kurma işlemlerini sorunsuz bir şekilde yapabilmektedir.

Anonim şirketin kuruluş aşamaları limited şirketlere nazaran daha kapsamlıdır. Bu nedenle mali müşavir veya muhasebeci desteği alınması sürecin daha kolay bir şekilde atlatılması açısından tavsiye edilmektedir. Anonim şirket kurabilmek için uyulması gereken prosedürler aşağıdaki gibidir;

·        Yapılması gereken ilk işlem ticaret unvanını belirlemektir.

·        Belirlenmiş olan ticaret unvanı ve şirketteki yetkili şahısların imzaları noterde tasdik edilmelidir.

·        Ana sermayenin on binde dördü oranındaki tutar Rekabet Kurumu’na ödenmelidir.

·        Şirket sözleşmesi, toplamda üç nüsha olmak üzere faaliyet gösterilecek olan yerdeki ticaret siciline tescil ettirilmelidir.

·        Türk Ticaret Kanunu’ndaki 300 sayısı maddede belirtilen bilgilerin dahil olduğu beyanname ticaret sicil memurluğuna verilmelidir.

·        Ticaret Sicili Tüzüğü kapsamına göre düzenlenmiş olan taahhütname, ticaret sicil memurluğuna ibraz edilmelidir.

·        Şirket, gerçek kişi tarafından kurulmuş ise, kişiye ait nüfus cüzdanı fotokopisi ve ikametgâh bilgileri ticaret sicili memurluğuna teslim edilmelidir.

·        Şirket kuruluş dilekçesi formu ticaret sicil memurluğuna verilmelidir.

·        Şirketin faaliyet göstereceği bölgede yetkili olan ticaret veya sanayi odasına kayıt olunmalıdır.

·        Kurulacak olan şirketin unvanının tescil edildiğini ifade eden ilan, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmalıdır.

Anonim ya da limited şirket kurmak için mutlaka muhasebeci desteği alınmalıdır. Yasal şart ve gereklilikler hakkında bilgi sahibi olan muhasebeciler, karşılaşabileceğiniz yasal zorluklar karşısında da sizler için yol gösterici olacaktır.

Anonim Şirket İçin Gerekli Evraklar

Anonim şirket kuruluş aşamasında birtakım evrakların eksiksiz bir şekilde tamamlanmış olması gerekmektedir. Bu evraklar ise aşağıdaki gibidir;

·        Ana sözleşme (Biri asıl toplam üç nüsha)

·        Dilekçe

·        Ortakların hepsi için imza beyannamesi

·        Tüm ortakların nüfus cüzdanı fotokopileri

·        Oda kayıt beyannameleri

·        Sermayenin yatırılmış olduğunu ifade eden dekont

Anonim şirket kurulurken bazı noktalara dikkat edilmelidir. Bu süreçte dikkatli ve titiz davranılmaz ise sonradan ekstra vakit veya maddi kayıplar yaşanabilmektedir. Bu kapsamda anonim şirket kuruluşunda dikkat edilmesi gerekenler şöyle ifade edilmektedir;

·        Şirketin ana sözleşmesinde bulunması gereken detaylara ilişkin süreç, muhasebeci veya mali müşavir ile birlikte yürütülmelidir.

·        Tüzel kişilerin tacir olmasından ötürü bu şirketler, ticaret unvanı kapsamında kurulmuş olmalıdır. Aynı zamanda unvan, Ticaret Sicili’nde tescil ettirilmelidir.

·        Anonim şirketlerin ticaret unvanı, hizmet verilecek olan işin alanıyla ilgili olmalıdır.

·        Sermaye payının değeri en az 1 kuruş olarak belirlenebilmektedir.

·        Anonim şirketlerin, sermayesinin tümü ödenmedikçe hamiline yazılı hisse senedi çıkarma hakkı bulunmamaktadır.