Diplomatik İlişkilerin 20.Yılında Türkiye-Kazakistan İlişkileri

Gümüşhane Valiliği, Gümüşhane Üniversitesi, Kazakistan Ankara Büyükelçiliği ve Avrasya Ekonomik İlişkiler Derneği’nin ortaklaşa düzenlediği “Diplomatik İlişkilerin 20.Yılında Türkiye-Kazakistan İlişkileri” konulu uluslar arası toplantı başladı.

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Çok Amaçlı Salonda yapılan ve “Avrasya’nın Parlayan Yıldızı Kazakistan” konulu fotoğraf sergisinin açılışının ardından başlayan toplantıda her iki ülkenin de milli marşlarının okunmasının ardından Kazakistan tanıtım filmi izlettirildi.

Gümüşhane Valisi Dr. Yusuf Maydaburada yaptığı konuşmada, toplantının iki kardeş ülkenin samimiyetinin, dostluğunun ve iktisadi sosyal ilişkilerinin de gelişmesinde büyük bir rol oynayacağını söyledi.

Kazakistan’ın bağımsızlığını kazanmasının üzerinden 20 yıl geçmesine karşın, hem sosyal, hem kültürel hem de ekonomik alanda ciddi ilerlemeler kazandığını ifade eden Vali Mayda, “Ülkelerimiz arasındaki ilişkiler de vatandaşlarımızın kardeşlik bağlarından aldığı güçle bugün çok iyi bir düzeydedir. Bağımsızlığını kazanmasından bu yana ilişkilerimiz siyasi, ekonomik, kültürel, sosyal ve diğer alanlarda daha da gelişerek sürmektedir. Yine bu yoğun işbirliğinin perçinlenmesi açısından hukuki temelleri oluşturmak üzere birçok da anlaşma imzalanmıştır. Eğitim alanında yapılan anlaşmalar bunların önünde gelmektedir. Karşılıklı öğrenci değişimi büyük bir hızla devam etmektedir. Oluşturulan üniversitelerde yetiştirilen öğrenciler gelecek yüzyılların ihtiyaçlarına cevap verebilecek seviyede bilgi ve beceriyle donanacak, milli ve manevi değerlere bağlı, hür ve bilimsel düşünebilen, geniş bir dünya görüşüne sahip yetişmiş eleman ihtiyacını karşılayacaktır. Bu düzenlenen toplantı ile birlikte tanıma, tanışma ilişkilerinin daha yoğun bir şekilde ceryan edeceği bir gerçektir.” dedi.

Kazakistan Ankara Büyükelçisi Janseyit Tüymabayev ise Türkiye’de gittiği her yerde kardeşlik bağı gördüklerini belirterek, her alandaki ilişkilerin artması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin özellikle son 10 yıl içerisinde dünya çapında çok güçlü bir ülke olduğunu dile getiren Tüymabayev, “20 yıl ticari, ekonomik alanda, manevi, kültürel, eğitim alanında çok yoğun geçti. 1992 yılında 30 milyon dolar olan ticari ve ekonomik hacmi olan Türkiye-Kazakistan ilişkileri şuanda 4 milyar dolar civarında. Hedefimiz yakın zamanlarda 10 milyar, sonra daha da arttırmak. Bunu yapabilmemiz için bizim birbirimizi iyi tanımamız, bilmemiz ve kaynaşmamız lazım. Bu konuda da böyle bir organizasyondan dolayı Gümüşhane heyetine teşekkür ediyorum.” dedi.

“Türkiye’de hangi ile gidersek gidelim, tam kardeşlik gönülleri, bağları görüyoruz” tespitinde bulunan Tüymabayev, şöyle konuştu: “Böyle bir imkanı bulduktan ve aramızda sınırlar açıldıktan sonra bizim her alandaki ilişkilerimizin daha da artması lazım. 20 yılımızı değerlendiriyoruz ama neler yaptık, neler yapmamız lazım konusunu da düşünmemiz ve çalışmamız lazım. Türkiye özellikle son 10 yıl içerisinde çok güçlü bir devlet oldu. Kazakistan topraklarının yüzde 4’ü Avrupa sınırlarında. Gümrük birliği de yaşanmaya başladıktan sonra 270 milyon nüfusluk büyük bir pazar var. Rusya, Beyaz Rusya, Kazakistan işadamları için büyük imkanlar barındırıyor.”

Büyükelçi Tüymabayev, Gümüşhane’nin önde gelenlerini Kazakistan’a davet ettiği konuşmasının sonunda, “Ata yurttan ana yurda, ana yurttan atayurda bir program yapmamız lazım. Gelelim, görelim, tanıyalım, sevelim, sevilelim. Ne kadar iyi tanırsak o kadar fırsat açılır. O kadar kaynaşırız. Böyle toplantıları Türkiye-Kazakistan ilişkileri yerine artık Türkiye-Kazakistan kardeşliği diye yapmamız lazım.” dedi.

Büyükelçi Tüymabayev konuşmasının ardından; Türkiye-Kazakistan ilişkilerine sağladıkları katkı nedeniyle Gümüşhane Milletvekili Feramuz Üstün, İstanbul Milletvekili İsmail Safi, EkoAvrasya Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eren'e dostluk madalyası, Gümüşhane Valisi Dr. Yusuf Mayda, Ankara Milletvekili ve Türkiye-Kazakistan Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Haluk İpek, Gümüşhane Belediye Başkanı Mustafa Canlı ve Gümüşhane Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. İhsan Günaydın'a teşekkür belgesi verdi.

Ankara Milletvekili ve Türkiye-Kazakistan Parlamentolararası Dostluk Grup Başkanı Haluk İpek ise konuşmasında, Türkiye ve Kazakistan’ın Türk dünyasının 2 büyük ve önemli devleti olduğunu belirterek her ikisinin işbirliğinin önemine vurgu yaptı. Dünya siyasetinin geleceği açısından da iki ülke arasında ki ilişkilerin önemini belirten İpek, “Türk coğrafyası enerjisi olan, insanları olan, çok büyük toprakları olan bir güç. Bütün bu coğrafya hepimizin araştırması ve bilmesi gereken bir coğrafya. O yüzden bu toplantılar çok önemli.” dedi.

Türk Dilli Partalementolar Asamblesinin kuruluşu ve Türk dünyasında yaşadıklarını da anlatan İpek, “Kazakistan bizim stratejik ortağımız. Dünyanın her konuda dikkatini çekiyor. İnşallah birgün bu coğrafyada kimliklerle vizesiz gidebileceğimiz günleri de göreceğiz.” diye konuştu.

Gümüşhane Milletvekili Doç.Dr. Kemalettin Aydın da konuşmasında toplantının yeni dünyanın Türk kimliği ile şekilleneceğinin göründüğü bir toplantı olduğunu vurguladı.

Gümüşhane Milletvekili Feramuz Üstün, 20 yıl önce Kazakistan kurulduğundan 10 dakikada sonra Türkiye tarafından tanındığını hatırlatarak, Türkiye-Kazakistan ekonomik ilişkilerinde 2015 yılı hedefinin 15 milyar dolar olduğunu belirtti. Bunun daha da ileri gideceğini, ifade eden Üstün, “Kazakistan ne kadar güçlü olursa Türkiye kendini o kadar güçlü hisseder uluslar arası alanda. Türkiye ne kadar güçlü olursa da Kazakistan için aynı durum geçerli. Profesyonel ilişkilerimizi duygusal ilişkilerimizle birlikte daha da arttırmak istiyoruz. “ dedi.

İstanbul Milletvekili ve KEİPA Türk Grup Başkanı Dr. İsmail Safi de Kazakistan’ın 20 yıllık bir dönemde çölün ortasında yeni bir medeniyet ürettiğini belirterek, “20 yılda Asya’nın ortasında yeni bir ülke kurmak ve dünyanın en gelişen ülkelerinden biri haline getirmek kolay değil. Kazakistan devletinin kuruluşunun 20.yılını tebrik ediyor, kardeş halkı Türkiye olarak daha nice 20.yıllar diliyoruz.” diye konuştu.

Gümüşhane Belediye Başkanı Mustafa Canlı ise toplantının Gümüşhane’de yapılması nedeniyle duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Gümüşhane’nin Kazakistan’da ki bir şehirle kardeş şehir olması için destek istedi.

Gümüşhane Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İhsan Günaydın da bireylerin ve toplumların refahının en etkili çözüm yolunun eğitim olduğunu belirtti. Her ile üniversite projesinin meyvelerini vermeye başladığını dile getiren Günhaydın, ülkelerin veya illerin ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkilerin sağlanacağı en iyi yolun üniversiteler olduğunu dile getirdi. 

Toplantıda her iki ülke heyeti de birbirine karşılıklı plaket ve hediyeler sundu.

Toplantının ikinci bölümünde “Kazakistan'da Türkiye ve Türk Algısı”, “Tarihten Günümüze Türkiye - Kazakistan İlişkileri”, “Eğitim Alanında Kazakistan - Türkiye İlişkileri”, “Kazakistan’ın Gelişiminde Nursultan Nazarbayev’in Liderlik Rolü”, “Kazakistan’da Geçmişten Günümüze Dini Yaşam” ve “Dünya Enerji Politikaları Açısından Kazakistan ve Hazar Enerji Havzası” başlıkları Kazak ve Türk bilim adamları tarafından masaya yatırıldı.