Afetlerin Toplum Üzerine Etkisi
Afet, bireyi doğrudan etkileyen ya da dolaylı olarak ailesini, iş ortamını ve çevresini etkisi altına alabilen bir olaydır. Doğal afetlerden sonra bozulan sosyal düzen, ekonomik ve güvenlik kaygıları göçlere neden olur. Doğa ve insan kaynaklı afetlerden etkilenen bireyler psikososyal, sosyo-demografik, sosyoekonomik ve sosyo-politik değişiklikler oluşturabilir. Psikososyal belirtiler duygu, davranış, psikofizyolojik ya da bilinç değişiklikleri ile kendini gösterir.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü afetlerin insanlar ve çevre üzerindeki etkilerini dört ana başlıkta ele alarak tanımlamıştır: “Yaralananlardan, sakat kalanlardan, zarar görenlerden ve hayatını kaybedenlerden oluşan fiziksel etkiler”, “Bireylerin sosyal ve toplumsal yaşamlarını etkileyen yapı, altyapı ve tarım sistemleri gibi fiziksel hasarlardan oluşan fiziksel etkiler”, “Yaşanan zararın mali ve ekonomik sonuçlarından oluşan ekonomik etkiler” ve “Sağ kurtulanların afet sonrası yaşadığı fiziksel, ruhsal ve sosyal travmaların oluşturduğu sosyolojik etkiler”.
1999 yılında yaşanan Marmara depremi, kriz merkezindeki insanların dışında ülke çapında birçok insanı ekonomik zarar, insan kayıpları ve işsizlik noktasında psikolojik olarak olumsuz yönde etkilemiştir. Ayrıca dolaylı olarak da ticari ilişkiler içerisinde bulunulan dış ülkeleri de benzer nitelikte etkilemiştir. Türkiye’de ise son 60 yılda yaşanan afetlerin dolaylı ve doğrudan etkileri sonucu oluşan ekonomik kayıpların ülkemize etkisi Gayri Safi Milli Hasıla’nın %3'ü kadar olmuştur. Türkiye’de son 60 yılda yaşanan afetlerin dolaylı ve doğrudan etkileri sonucu oluşan ekonomik kayıpların ülkemize etkisi Gayri Safi Milli Hasıla’nın %3'ü kadar olmuştur. Acil Durum Veri Tabanına göre 2017 yılında dünyada 122 ülkeyi etkileyen 318 doğal afet meydana gelmiştir. Bu afetlerden 96 milyon insan etkilenmiş ve 9503 kişi yaşamını yitirmiştir. 2017 yılında meydana gelen ölümlerin %90’ına iklimsel, hidrolojik ve meteorolojik afetler neden olmuştur. Afetlerden etkilenen insanların ise %60’ı sel felaketlerinden etkilenmiştir.
Bireylerin; afet ve sonrasında yaşanan kayıp, travma hakkında bilgi edinmelerini sağlamak ve ilk yardım sürecinden nasıl destek alabileceklerini aşılamak amacı ile “Afet Sonrası Yaşanan Travmalar ve Psikolojik Destek Eğitimi Programı” uygulanmalıdır.
