9.  SEKTÖREL  GELİŞME  STRATEJİLERİ
      9.1  Ekonomik Gelişme Stratejisi
      9.1.1     Tarım
      Bölgenin tarımsal gelişmesi için kıyı kesiminde ürün çeşitlendirmesine, iç kesimlerde sulamaya bağlı yeni bir ürün deseninin geliştirilmesine ve bütün bölgede verimliliğin artırılmasına ağırlık verilecektir. Her üç konuda önemli etkileri olacak araştırma/yayım, toprak mülkiyeti ve kullanımı sisteminin iyileştirilmesi; ve çiftçi eğitimi konularında iyileştirmeler gerekli görülmektedir. Benzer çalışmaların bitkisel üretim, hayvancılık, ormancılık ve su ürünleri konularında gerçekleştirilmesi gereklidir.
      9.1.2    Sanayi
      Sınai gelişme için mevcut işletmelerin desteklenmesi yanında yeni ürün üreten işletmelerin de kurulması gerekli görülmektedir. Bu amaçla, üretim kapasitesini geliştirecek teknoloji ithali/uyarlaması/geliştirilmesi; uygun maliyetli ve yeterli düzeyde finans sağlanması; işgücü eğitimi ve pazarlama faaliyetlerinin bir bütün olarak geliştirilmesi önerilmiştir. Böyle bir yaklaşım ile bölgesel, ulusal ve dış pazarlara ürün sunacak bir dizi işletmenin desteklenmesi planlanmıştır.
       DOKAP Gelişme Senaryoları

      9.1.3    Hizmetler
      Turizm sektörünün geliştirilmesi için bölge turizm kaynaklarının geliştirilmesi, tanıtılması, bir Doğu Karadeniz turizm imajı yaratılması ve bunun çevre ülkelerin kaynakları da göz önünde tutularak pazarlanması önerilmiştir. Üzerinde önemle durulan iki konu, bölgeye gelenler için uygulanan tur programlarının çeşitlendirilerek, bütün bölgeye yayılması ve bu ürünlerin yeni bir yaklaşımla pazarlanmasıdır.
      Hizmet sektörünün ikinci önemli bileşeni uluslararası ticarettir. Bu alt sektör için geliştirilen öneriler; kıyı ve sınır ticaretinin geliştirilmesini ve dış ticaret rejimi altında ihraç edilen ürünlerin bölgede üretimini kapsamaktadır. Doğu Karadeniz Bölgesi'nin orta ve uzun dönemde ihtisaslaşmış bir eğitim ve sağlık hizmetleri merkezi olması önerilmiştir. Bu hizmetler yalnız Türkiye için değil, aynı zamanda Kafkasya'ya ve Orta Asya Türk Cumhuriyetleri'ne de hizmet verecek şekilde planlanmalıdır.
      9.2   Sosyal Gelişme Stratejisi
      Eğitim sistemi, temel eğitimin yaygınlığını ve kalitesini artıracak ve bölge insanının uzmanlık yeteneklerini geliştirecek şekilde planlanmıştır. Sekiz yıllık temel eğitim bütün Bölgede en iyi şekilde uygulanacak ve mesleki eğitim kurumlarının hem kapasitesi hem de hizmetin nitelikleri iyileştirilecektir.
      Sağlık sorunlarının çözümü yerel halkın ve yönetimlerin daha aktif katılımını gerekli kılmaktadır. Sistemin kendi içinde kademelenmesinin sağlanması ve personel eksikliklerinin giderilmesi gerekmektedir.
      Orta ve uzun dönemde yeni kalkınma önerilerinin geliştirilmesi ve plan önerilerinin benimsenmesi için halkın planlama sürecine aktif katılımı sağlanmalıdır. İlk önerildiği biçimi ile Yerel Yönetim Reform Tasarısı'nın bu amacı gerçekleştirmeye önemli katkıları olabileceği görülmektedir. Ancak, üçüncü kere yeniden düzenlenen metin her değişiklik ile önemli pek çok yapıcı niteliğini yitirmiş ve sonuçta mevcut durumun da gerisinde kalan bir belge ortaya çıkmıştır.
      9.3   Çevre
      Orman eko-sisteminin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik orman kaynakları
envanterinin çıkarılması için çağdaş teknolojilerin uygulamaya konması
gereklidir. Orman işletmeciliğinde ve korunan alanların yönetiminde de yeni
düzenlemeler önerilmiştir.
      Su kaynaklarının korunması için, kıyı yönetiminin bütüncül bir yaklaşımla düzenlenmesi gereklidir. Katı atıktan kaynaklanan soranların çözümü için yerel yönetimlerin işbirliği yapmaları özendirilmelidir. Karadeniz Teknik Üniversitesi su kaynaklarını korumak için yeni eğitim ve araştırma programları geliştir.
      Kentsel gelişmenin çevreye zarar vermeyecek şekilde yönlendirilmesi gereklidir. Kıyı şeridi üzerindeki tüm kentsel yerleşmeler için kıyı düzenleme planlan hazırlanmalıdır. Benzer şekilde, hızla gelişmeleri planlanan alanlar için özel planlar hazırlanmalıdır. Yerel yönetimlerin bu konularda işbirliğini sağlayacak bir mali teşvik sistemi uygulanmalıdır.
      Kırsal çevrenin korunması, yayla turizmi önerisinin temel taşıdır. Köylü-orman ilişkilerinin yeniden düzenlenmesi, orman üzerindeki olumsuz etkilerin giderilmesi için mutlaka gereklidir. Türkiye'nin mevcut mera düzenlemesi, aşırı kullanıma yol açtığı gibi, meraları kullanacak olan yayla turizmi konusunda da önemli sorunlar yaratmaktadır.
      9.4     Mekansal Düzenleme ve Altyapı Geliştirme Stratejisi
      Bölgenin dağınık kentsel yerleşme düzeni göz önünde bulundurularak, yeni bir altyapı planlama yaklaşımı benimsenmelidir. Grup köy yolları uygulaması böyle bir örnektir. Yeni yaklaşımların gerektirdiği kurumsal düzenlemeler yapılmalıdır.
      Ulaşım altyapısı çok çeşitli ulaştırma türlerine olanak vermelidir. Bu çerçevede, özelleştirilmekte olan limanların işletim sistemleri gözden geçirilerek yeni ve tamamlayıcı yatırımların yapılmasına olanak sağlanmalıdır. Gelecekte iletişim sisteminin giderek artan önemi göz önünde bulundurulmalıdır. Bu sistem, planlanan sağlık, eğitim ve pazar ağı gerekleri ile birlikte planlanmalıdır.
      Kentsel altyapı, önerilen yerleşme kademelenmesini ve yerleşmelerin bölge içinde hedeflenen dağılımını desteklemelidir. Gelişmenin dinamiğini sağlayacak olan büyük kentlerin gerekleri göz önünde bulundurulmalıdır. Altyapı ve çevre düzenlemeleri konusunda yerel yönetimler arasında işbirliği sağlanmalıdır.
      Çok amaçlı su kaynakları geliştirme projelerine yerel katılım sağlanmalıdır. Su havzalarının nasıl korunacağı öncelikli bir konudur. Sulama sistemlerinin henüz tam olarak gelişmediği bölgelerde, ek sulama gerekleri göz önünde bulundurulmalıdır.
      Enerji projelerine yöre halkının katılımı sağlanmalıdır. Bölgesel enerji ağı komşu ülkelerle enerji ticaretine izin verecek şekilde planlanmalıdır. Enerji sektöründeki özelleştirmeler, uygun kamu denetimi mekanizmaları ile desteklenmelidir. Aksi takdirde, monopol konumundaki bu işletmelerin fiyatlandırmaları ve etkin çalışmaları konusunda büyük sorunlar yaşanacak ve özel sektörün enerji yatırımlarına katılmasına büyük tepkiler doğabilecektir.

GÜMÜŞHANE’NİN KALKINMA PLANLARI (I)

1. GİRİŞ
2. BÖLGESEL KALKINMA
3. BÖLGESEL PLANLAMA

4. DOĞU  KARADENİZ BÖLGESİ   BÖLGESEL  KALKINMA  PLANI  (  DOKAP )
5. DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ  BÖLGESEL  KALKINMA  PLANI   HAZIRLAMA   ORGANİZASYON   YAPISI  ve ÇALIŞMANIN   TEMELİ
5.1. Planın Hazırlanmasında Organizasyon Yapısı
5.2. Çalışmanın Temeli
6. DOKAP BÖLGESİNİN ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ
6.1. Sosyal ve Ekonomik Gelişme
6.2. Doğu Karadeniz Bölgesinin Mekansal Yapısı
6.3. Bölge Kaynakları

7. DOKAP ANA PLANI'NIN AMAÇLARI ve STRATEJİSİ
7.1. Amaçlar
7.2. Kalkınma Stratejisi
8. KALKINMA ÇERÇEVELERİ ve SENARYOLAR
8.1. Sosyal ve Ekonomik Göstergeler
8.2. Mekansal Yapı ve Arazi Kullanımı
8.3. Gelişme Senaryosu

9. SEKTÖREL  GELİŞME  STRATEJİLERİ
9.1. Ekonomik Gelişme Stratejisi
9.1.1. Tarım
9.1.2. Sanayi
DOKAP Gelişme Senaryoları
9.1.3. Hizmetler
9.2. Sosyal Gelişme Stratejisi
9.3. Çevre
9.4. Mekansal Düzenleme ve Altyapı Geliştirme Stratejisi

10. DOKAP KALKINMA PROGRAM ve PROJELERİ
10.1. DOKAP ANA PLANI
10.2.DOKAP PROGRAM VE PROJELERİ
10.2.1. Mekansal yapıyı düzenleyen projeler
10.2.2. Ekonomik yapıyı güçlendirme programlan
10.2.3. İdari ve sosyal yapının güçlendirilmesi programı
10.2.4. Özel programlar
10.3. ÖNERİLEN PROJELERİN KAMU YATIRIM GEREKLERİ

Tablo 1 : Mekansal  Yapının  Güçlendirilmesi   Programı

Tablo 2 : Yerel  Yönetimlerin   İşbirliği  Proğramı

Tablo 3 : Kapsamlı Toprak ve Su Kaynakları Yönetim Programı

Tablo 4 : Sanayi ve Ticaretin Desteklenmesi Programı
Tablo 5 : Kırsal Ekonominin Çeşitlendirilmesi ve Yoğunlaştırılması Programı
Tablo 6 : Uygulamalı Araştırma Programı
Tablo 7 : Yerel Yönetimlerin Güçlendirilmesi Programı
Tablo 8 : Sürdürülebilir İnsan Kaynakları Geliştirme Programı

Tablo 9 : Yaşanan  Çevrenin  İyileştirilmesi   Programı
Tablo 10 : DOKAP Kimliğini Oluşturmak için Özel Program

Tablo 11 : Önerilen 10 Program için Yatırım Gereksinimleri ve Tahsisler

Veysel  BAŞER
İl Planlama  ve Koordinasyon Müdürü  - TRABZON

Kaynak
-Doğu  Karadeniz  Bölgesel   gelişme  Planı  Taslak  ve  Nihai   Raporu

©Bu yazının  tüm  telif  hakları  5846 sayılı  FSEK tarafından  sağlanan  tüm  haklar  saklıdır. İzin  almak  koşuluyla  normal  ölçüde  alıntı  yapılabilir.
İzin almadan  yazının   tamamı veya  bir  bölümü  fotokopi,faksimile, veya   başka  bir  araçla  çogaltılamaz,dağıtılamaz, elektironik  ortamda  ticari veya  başka  bir  amaçla    kullanılamaz.